Onze Tijdlandschappen
‘Tijd’ kun je opvatten als een serie landschappen, waar je doorheen reist. Stel je voor dat je een lange treinreis maakt. Van Nederland naar Zuid Europa, bijvoorbeeld. Je ziet door je raam ons vlakke land met frisgroene weiden overgaan in de golvingen van heuvels en bossige bergen. De lichtval verandert. De kleur van het daglicht wordt warmer. In je trein stappen mensen in en uit. Een zakenman vouwt zijn laptop op en stapt uit. Er komt een boerengezin je treincoupé binnen, vader moeder, grootvader en 5 kinderen. Je voedsel krijgt een andere kwaliteit. De lucht die je ruikt bevat onbekende geuren…
Barbara Adam, tijdonderzoeker bij de Universiteit van Wales in Cardiff, heeft de term ’timescapes’ bedacht. Een timescape of te wel ’tijdlandschap’ is een geheel van ritmes en patronen van verleden-heden-toekomst. Denk hierbij aan het ritme en de cycli in de natuur. Of dat van onze sociale relaties. Maar ook het tijdlandschap van de economie. Elk landschap is een stukje van onze eigen wereld.
Het Tijdlandschap van de economie is al een paar weken aan het veranderen. We stappen uit ons zomerritme van vakanties. Met soms de tijdsdruk die ontstaat door collega’s die er niet zijn, maar soms ook wat rust door dat er veel minder vergaderingen of groepsbijeenkomsten zijn. Files nemen toe. Vanaf september worden er studiedagen georganiseerd. Is er weer overleg en er worden begrotingen in de stijgers gezet. Of wordt de productiedruk opgevoerd om toch dat jaartarget te halen. Tijd is geld….
In het Tijdlandschap van onze sociale wereld maken we afspraken met familie, vrienden. Er valt een brief in de bus voor een bijzonder verjaardagsfeestje. We weven een web van onze contacten met afspraken, mails, berichten op Facebook, Appjes. Waarin van alles wordt uitgewisseld in woorden, beelden en ontmoetingen met bekenden en nieuwe mensen.
Het Tijdlandschap van de natuur bestaat uit allerlei tijdpatronen van micro-tot macroniveau, die elkaar beïnvloeden. De jaarcyclus, het ontwikkelen van de seizoenen en de effecten ervan op dieren en planten en ook onszelf. We zitten nu in de overgang van zomer naar herfst. Dat kan je dagelijks voelen aan de temperatuur, de vochtigheid in de lucht en zien aan de spinnenwebben. Aan het begin van geel en rood op het blad van bomen en struiken. Ook wij zijn deel van die natuur. Onze ziektes zijn onderdeel van deze tijd. Dat blijkt uit de werking van ons bioritme. Astma-aanvallen beginnen vaak kort na middernacht. Hartaanvallen komen het meest voor rond 9 uur in de ochtend. Bacteriële infecties voel je opkomen in de ochtend, maar virale infecties juist in de middag en de avond.
Er kan harmonie zijn in je Tijdlandschappen, maar ook onbalans. Soms wordt één Tijdlandschap zo overheersend, dat het andere landschappen gaat overheersen of negatief beïnvloeden. Het economisch Tijdlandschap kan verwoestend werken op ons sociale tijdlandschap, als we geen tijd meer hebben voor belangrijke mensen in ons leven. Als we onze tijd voornamelijk vullen met sociaal contact en facebooken komt er geen brood op de plank. Of halen we dat diploma niet, dat we nodig hebben.
Het Tijdlandschap van de natuur wordt mooi weer gegeven in de film ‘Timescapes’ van Tom Lowe, die er twee jaar van zijn leven aan wijdde om zijn film te maken. Hij trok met een Toyota truck door het zuid-westen van de USA. De film laat zowel slow motion als in versnelling de landschappen, mensen en dieren zien. Let ook op de contrasten tussen het landschap van de natuur en onze economische toevoegingen, zoals windmolens…